همانطورکه احتمالاً میدانید، اطلاعات ثبتشده در بلاکچین تغییرپذیر نیستند. وقتی بلاکچینی فعالیت خود را شروع میکند، تا زمانیکه کاربران آن را بپذیرند، هیچکس نمیتواند جلوِ کار آن را بگیرد. در این مقاله، قصد داریم درباره تغییرات قوانین بلاکچین یا فورک صحبت کنیم.
تعریف فورک
در هرکدام از رمزارزها قوانینی وجود دارند که بهاصطلاح به آن پروتکل میگوییم. این پروتکلها را برنامهنویسان تعیین میکنند. هر بلاکچین براساس همان پروتکل و قوانین تا ابد به کارش ادامه میدهد. بهعنوان مثال، برای بیتکوین چنین قوانینی تعریف شده است: زمان هر بلاک ۱۰ دقیقه است و هر بلاک ۱ مگابایت ظرفیت دارد.
حال اگر کسی با قوانین بیتکوین یا هر ارز دیجیتال دیگری مخالف بود، چه؟ اگر در شبکه هر ارز دیجیتال اتفاق ناخوشایندی رخ دهد، چه؟ راهحل ساده است: بهروزرسانی یا ایجاد بلاکچین جدید که اصطلاحاً فورک گفته میشود.
وقتی گروهی از برنامهنویسان از شرایط و قوانین ارز دیجیتال رضایت نداشته باشند یا شبکه با مشکلاتی روبهرو باشد که حل آن ضروری است. راهحلی به نام فورک پیش روی این افراد است.
واژه فورک یا انشعاب از پروژههای برنامهنویسی ریشه گرفته است. درحقیقت، با کپی کد منبع پروژه و ایجاد تغییراتی در آن، برنامهای جدید از دل برنامه قبلی بیرون میآید. ازاینرو، فورک در ارزهای دیجیتال نیز با مفهومی یکسان و با برخی پیچیدگیهای خود بهکار میرود.
بهطور خلاصه، واژه فورک یا انشعاب فقط برای زمانی است که نرمافزار یا پروتکلی آپدیت میشود. در حوزهی ارزهای دیجیتال و بلاکچین، فورک زمانی اتفاق میافتد که شبکه به دو بخش تقسیم شود.
سافت فورک (Soft fork) چیست؟
سافت فورک بهروزرسانیای در نرمافزار است که با نسخههای قدیمی سازگاری دارد. این بدینمعناست شرکتکنندگانی که نرمافزار خود را آپدیت نکرده باشند، نیز میتوانند در اعتبارسنجی (Validation) و تأیید (Verification) تراکنشها شرکت کنند.
پیادهسازی سافت فورک نسبتاً سادهتر است؛ چراکه تنها نیاز است اکثر شرکتکنندگان نرمافزار خود را آپدیت کنند. تمام شرکتکنندگان چه نرمافزار خود را آپدیت کرده و چه نکرده باشند، میتوانند بلاکهای جدید را تشخیص دهند و فعالیتشان با شبکه سازگار است. نکته درخورتامل این است عملکرد شرکتکنندهای که نرمافزار خود را آپدیت نکرده است، تحتتأثیر قرار میگیرد.
مثالی برای سافت فورک این است که اندازه بلاکها از ۱ مگابایت به ۸۰۰ کیلوبایت تغییر پیدا کرده است. نودهایی از شبکه که نرمافزار خود را آپدیت نکردهاند، در سافت فورک میتوانند تراکنشهای جدید را ببینند.
مشکل زمانی بهوجود میآید که ماینری که نرمافزارش را آپدیت نکرده است، بخواهد بلاک جدیدی را ثبت کند و بلاک او را شبکه رد میکند.
بنابراین، سافت فورک مکانیزم ارتقای تدریجی را نشان میدهد که افرادی که نرمافزار خود را آپدیت نکردهاند، با محدودشدن قابلیتهایشان، انگیزه کافی برای این کار را پیدا کنند.
هارد فورک (Hard Fork) چیست؟
هارد فورک مربوط به تغییرات نرمافزاری است که که با نسخههای قدیمی سازگار نیست. در این فورک، تمامی شرکتکنندگان باید نرمافزار خود را بهروزرسانی کنند تا بتوانند در تأیید تراکنشها و اعتبارسنجی آنان شرکت کنند.
نودهایی که بهروزرسانی را انجام نداده باشند، از شبکه جدا میشوند و نمیتوانند تراکنشهای جدید را تأیید کنند. این فورک موجب انشعاب دائمی بلاکچین میشود و تا زمانیکه کاربرانی در زنجیره قدیمی حضور داشته باشند، دو بلاکچین بهصورت جداگانه و همزمان وجود خواهند داشت.
بیتکوین کش و اتریوم کلاسیک از نمونههای مشهور هارد فورک هستند. ناگفته نماند که هاردفورک همیشه باعث بهوجودآمدن ارز دیجیتال جدید نمیشود؛ بلکه تمام جامعه بر سر آن توافق میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و بهروز درباره دنیای ارزهای دیجیتال و خرید تتر میتوانید با تترلند همراه باشید.