والمارت و بلاکچین؛ انقلابی در عرصه خردهفروشی
شرکت والمارت (Walmart)، یکی از فروشگاههای زنجیرهای بزرگ جهان، از فناوری بلاکچین بهعنوان بستری برای ثبت زنجیره تأمین استفاده میکند. شرکت مذکور با این کار توانسته است مشکلات مربوط به ردیابی کالا از تولید گرفته تا توزیع و پرداختها را تا حد زیادی برطرف کند.
پیادهسازی بلاکچین در فرایند زنجیره تأمین والمارت بهعنوان یکی از راهحلهای موفق بلاکچینی شرکتها یاد میشود؛ چراکه باعث کاهش چشمگیر هزینهها و افزایش مقیاسپذیری سفارشهای این شرکت شده است. والمارت قصد دارد تا استفاده از بلاکچین را بهمرور گسترش دهد و محصولات بیشتری را به آن اضافه کند.
ناگفته نماند که اهمیت بلاکچین برای والمارت در شفافیتی است که این فناوری نوظهور ارائه میکند. والمارت با استفاده از بلاکچین توانسته است موجودی خود را با شفافیت درخورتوجهی ردیابی و مدیریت کند.
والمارت با استفاده از فناوری بلاکچین میتواند هر کالایی که از زنجیره خارج میشود، در کمترین زمان ممکن ردیابی کند. این کالا میتواند از محموله تأمینکنندهای بینالمللی باشد یا محصولی که از فروشگاههای والمارت بازگردانده شده است. افزونبراین، والمارت میتواند شبکه جهانی خود را بهصورت زنده رصد و درباره هرگونه اختلال یا تأخیری حتی قبل از وقوع آن، اطلاعرسانی کند.
پیادهسازی فناوری بلاکچین در فرایند زنجیره تأمین والمارت
درحالحاضر، شرکت والمارت برای پیادهسازی راهحلهای بلاکچینی بهمنظور مدیریت و ردیابی زنجیره تأمین خود با شرکت IBM و آزمایشگاه مهندسی دانشگاه ملی چینهوای چین همکاری میکند. هدف اصلی والمارت از استفاده از راهحلهای بلاکچینی تمرکز روی شفافیت و جلب اعتماد و کاهش هزینههاست.
حال فناوری بلاکچین چگونه میتواند این سه هدف را به واقعیت تبدیل کند؟ شفافیت ازطریق امکان ردیابی دارایی در تمام گرههای فرایند زنجیره تأمین ایجاد میشود. اعتماد نیز ازطریق تغییرناپذیری فناوری بلاکچین و برگشتناپذیربودن تراکنشها نمایان میشود. ازآنجاکه عملیات بررسی و ردیابی در اکوسیستم بلاکچین بهصورت خودکار انجام میشود، هزینه و زمان بسیار اندکی صرف میشود و درنتیجه، کاربران هزینه بسیار کمتری پرداخت میکنند.
شبکه زنجیره تأمین والمارت شگفتانگیز است و پیچیدگی و گستردگی جهانی دارد. دادههای جمعآوریشده از این شبکه بسیار وسیع است که طبعاً فرایند بهینهسازی و ردیابی را دشوار میکند. با استفاده از فناوری بلاکچین، والمارت میتواند با کاهش زمان صرفشده برای ممیزی و بررسیهای ردیابی و درعینحال بهینهسازی فرایندهای خود در سراسر جهان، به هدفش نزدیک شود.
والمارت در حال آزمایش راهحل خود با همکاری تأمینکنندگان است تا بتواند در سه سال آینده هزینههایش را ۱۰۰میلیون دلار کاهش دهد. همچنین، بلاکچین امکان نظارت مداوم و دقیق بر موجودی فروشگاهها را امکانپذیر کرده است. این موضوع همیشه یکی از مشکلات اساسی راهحلهای سنتی بهحساب میآید.
مراحل رهگیری کالا ازطریق بلاکچین؛ از تولید تا توزیع
پیادهسازی فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین والمارت در چهار مرحله انجام میشود:
۱. ارسال به ایالات متحده آمریکا
والمارت با استفاده از راهحل بلاکچینی خود، میتواند تمام مراحل زنجیره تأمین (از تولید گرفته تا توزیع) را بهصورت رکورد ردیابپذیر و بررسیشدنی ذخیره کند. هنگام رسیدن محموله به مقصد، چه ازطریق هوایی یا دریایی، سیستمی مبتنیبر اینترنت اشیاء محصول را اسکن میکند. این سیستم مطابقت محصول با استانداردهای کشور آمریکا درزمینه ایمنی و کیفیت مواد غذایی را نیز بررسی میکند.
۲. دریافت در ایالات متحده آمریکا
والمارت با استفاده از فناوری بلاکچین در رهگیری و مدیریت موجودی جهانی خود، میتواند روزانه تا هزاران دلار صرفهجویی کند. این شرکت از بلاکچین برای علامتگذاری هر کالا در نقطه مبدأ بهره میبرد و از این تایماستمپها (مُهرهای زمانی) برای رهگیری آنها در کل فرایند زنجیره تأمین (ازجمله بازگشت کالاها ازطرف تأمینکنندگان) استفاده میکند.
والمارت نهتنها میتواند انطباق کالاها را در هر مرحله از زنجیره تأمین بررسی کند؛ بلکه با ثبت مکان و زمان دریافت هر کالا از تأمینکنندگان در سیستم خود، پیش از وقوع هرگونه اختلال یا تأخیر در زنجیره تأمین، میتواند بینش بهتری از شرایط فعلی کسب کند.
۳. فروش در فروشگاهها
با استفاده از مُهر زمانی، والمارت تمام اجزای فرایند زنجیره تأمین خود را بهصورت زنده و لحظهای بررسی میکند. همانطورکه گفتیم، این فرایند شامل شناسایی هرگونه اختلال یا تأخیر قبل از وقوع است. بهعنوان مثال، والمارت میتواند از این فناوری برای شناسایی موجودیهایی استفاده کند که هنوز بهاندازه کافی در فروشگاههایش قرار نگرفتهاند؛ بنابراین، درمعرض تأخیر احتمالی هستند. با این اطلاعاتی که با استفاده از فناوری بلاکچین بهدست میآید، والمارت میتواند عملیاتش را درصورت نیاز تنظیم (مثلاً محمولهای جدید اضافه کند) و از اتلاف وقت غیرضروری جلوگیری کند و هزینهها را کاهش دهد.
۴. کاهش برگشت کالا
علاوهبر مزایایی که فناوری بلاکچین برای تأمینکنندگان و عملیات حملونقل بههمراه دارد، این فناوری قابلیت کمنظیری برای کاهش تعداد بازگشت کالاها به فروشگاههای والمارت ارائه میدهد. با استفاده از بلاکچین، والمارت میتواند بفهمد مشتری قصد دارد کالایی که آنلاین خریده است، برگرداند.
این تکنولوژی اطلاعات بسیار ارزشمندی دراختیار والمارت قرار میدهد؛ اطلاعاتی که تا پیشازاین وجود نداشت. همچنین، کمک میکند تا والمارت برای محمولههای آتی بهتر برنامهریزی کند. این میزان شفافیت مزیت چشمگیری درمقایسهبا روشهای سنتی رهگیری موجودی ارائه میدهد که در آنها برای شناخت مکان و دلیل بازگشت کالا، به روزها یا حتی هفتهها زمان نیاز است.
والمارت از چه شبکه بلاکچینی استفاده میکند؟
در ابتدا شرکت والمارت قصد داشت شبکه بلاکچینی که توسعه میدهد، متنباز باشد. این شرکت به سیستمی نیازمند بود که بسیاری از طرفها ازجمله تأمینکنندگان و حتی رقبایش از آن استفاده کنند. بههمیندلیل، شبکه Hyperledger Fabric را انتخاب کرد که درواقع پیادهسازی از چهارچوب بلاکچینی است که بنیاد لینوکس آن را میزبانی میکند.
درنهایت، والمارت نسخهای آزمایشی را در ژانویه۲۰۱۹ معرفی کرد. این شبکه به نام DL Freight شناخته میشد و تا سال ۲۰۲۱ بین والمارت و ۶۹ شرکت حملونقل راهاندازی شد. سیستم یادشده اطلاعات مربوط به حملونقل و اثبات تحویل را بهصورت مداوم و در هر مرحله جمعآوری میکند. اطلاعات جمعآوریشده بهطور خودکار ضبط و همگامسازی میشود و فقط برای طرفهای معامله مشاهدهشدنی است.
این سیستم برای والمارت موفقیتی بزرگ محسوب میشود. قبل از استفاده از بلاکچین، حدود ۷۰درصد از فاکتورهای صادرشده محل مناقشه بود. بااینحال، امروزه با استفاده از فناوری بلاکچین این عدد به کمتر از ۱درصد از فاکتورها رسیده است.
جمعبندی
فناوری بلاکچین میتواند انقلابی در عرصه خُردهفروشی و زنجیره تأمین ایجاد کند. با استفاده از این فناوری، والمارت، یکی از فروشگاههای زنجیرهای بزرگ جهان، توانسته است موجودی و پرداختها و حتی بازگشت کالاها را با دقت و شفافیت زیادی ردیابی کند. درضمن، بلاکچین باعث کاهش هزینهها و افزایش شفافیت و اعتماد میان کاربران شده است.