تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) چیست؟؛ ابزارهای تحلیل احساسات در بازار رمزارزها
تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) کمک می‌کند تا احساسات معامله‌گران را در شرایط مختلف بازار رمزارزها بتوان تشخیص داد و ازجمله تکنیک‌های آن شاخص ترس و طمع است.
ماهیت مبتنی‌بر فناوری این بازار فرصت‌ها و تهدیدهای زیادی را پیش روی سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. کسانی که تجربه فعالیت در بازارهای مالی گوناگون را دارند، به‌خوبی می‌دانند که نوسان‌های شدید قیمت رمزارزها در هیچ بازار دیگری نظیر ندارد. به‌همین‌دلیل، احساسات معامله‌گران در بازار نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری و تداوم روندهای صعودی و نزولی ایفا می‌کنند. از همین‌جا مفهومی با عنوان تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) اهمیت پیدا می‌کند.
پیش‌ازاین، با انتشار مطلبی در بلاگ تترلند توضیح دادیم که سنتیمنت چیست و احساسات چگونه در بازار تأثیر می‌گذارد و حالا قصد داریم بررسی می‌کنیم که چگونه با استفاده از ابزارهای تحلیل سنتیمنت، می‌توان احساسات در بازار رمزارزها را زیرنظر گرفت.
تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) چیست؟
تحلیل سنتیمنت به‌زبان ساده کمک می‌کند تا احساسات معامله‌گران را در شرایط مختلف بازار رمزارزها بتوانید تشخیص دهید؛ به‌طوری‌که اگر نتیجه تحلیل مثبت باشد، نشان‌دهنده وجود احساسات صعودی در بازار است که به‌تبع آن رشد قیمت رمزارزها را شاهد خواهید بود. برعکس، اگر نتیجه تحلیل منفی باشد، نشان‌دهنده وجود احساسات نزولی در بازار است و احتمالاً افت قیمت رمزارزها را در پی خواهد داشت.
هرچند صحبت از احساسات و عواطف انسانی در تحلیل سنتیمنت است، ابزارهای تحلیل به پشتوانه حجم فراوانی از داده‌های جمع‌آوری‌شده از بازار و تجزیه‌وتحلیل ریاضی روی آن‌ها کار می‌کنند. امروزه، تکنیک‌های یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی در Sentiment Analysis جایگاه ویژه‌ای دارند.
چرا تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) در بازار رمزارزها مهم است؟
بسیاری از اوقات تحلیل تکنیکال و فاندامنتال کمک می‌کند تا درباره نقطه ورود به معامله‌ها در بازار رمزارزها و خروج از آن‌ها تصمیم‌گیری کنید. تحلیل سنتیمنت به شما کمک می‌کند تا اعتبار نقاط تعیین‌شده برای خریدوفروش رمزارزها را با‌توجه‌به نگرش سایر معامله‌گران بازار بسنجید. شما نمی‌توانید تصمیمی برخلاف احساسات غالب در بازار بگیرید و انتظار نتیجه مطلوب داشته باشید؛ بنابراین، تحلیل سنتیمنت را باید به‌عنوان ابزار مدیریت ریسک تلقی کنید.
مراحل تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) در بازار رمزارزها
تک‌تارگت می‌نویسد که نقطه صفر تحلیل سنتیمنت در بازار رمزارزها جمع‌آوری داده است. در وهله اول، باید آن دسته از داده‌های معتبر دردسترس را جمع‌آوری کنید که نمایانگر احساسات فعالان بازار هستند. به‌عنوان مثال، می‌توان به اظهارنظرهای کاربران شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد. درکنار آن، رسانه‌های خبری نیز در جهت‌دهی به افکار عمومی بازار کریپتو نقش پررنگی دارند.
داده‌های درون‌زنجیره‌ای نیز برای تحلیل سنتیمنت مفید هستند. به‌عنوان مثال، رفتار نهنگ‌ها معمولاً باعث برانگیخته‌شدن احساسات صعودی و نزولی در بازار می‌شود. زیرنظرگرفتن عملکرد نهنگ‌ها در قالب داده‌های درون‌زنجیره‌ای نیز اهمیت دارد.
نکته مهم این است که فرایند جمع‌آوری داده امری پیوسته است؛ به‌همین‌دلیل، به ابزارهای هوشمند برای انجام این کار نیاز دارید. در مرحله بعد، نوبت به پردازش داده‌ها می‌رسد. به‌زبان ساده، باید اطلاعات اضافی و اشتباهات از داده‌های جمع‌آوری‌شده را شناسایی و حذف کنید.
سپس نوبت به تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده می‌رسد. شما به رویکردی مشخص برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیاز دارید. به‌عنوان نمونه، برای اظهارنظرهای برخی شخصیت‌های خاص درباره رمزارزها، ضریب اختصاصی در نظر بگیرید. همچنین، میزان تکرار برخی از واژگان در شبکه‌های اجتماعی را می‌توانید مبنای تحلیل احساسات صعودی یا نزولی قرار دهید. مدل‌های یادگیری ماشین برای تحلیل دقیق‌تر در بلندمدت مفید هستند.
در مرحله آخر، به بصری‌سازی نتایج تحلیل خود احتیاج دارید. تفسیر نتایج به‌دست‌آمده در قالب نمودارهای گرافیکی راحت‌تر خواهد بود. بدین ترتیب، می‌توانید چهارچوبی مشخص برای تحلیل سنتیمنت تدوین کنید. در‌حال‌حاضر، منابع معتبر فراوانی وجود دارند که این خدمات را ارائه می‌کنند. کافی است در یکی از این وب‌سایت‌ها اشتراک بخرید. گلس‌نود (Glassnode) یکی از وب‌سایت‌های مهم فعال درزمینه تحلیل سنتیمنت است.
ابزارها و تکنیک‌های تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) در بازار رمزارزها
ابزارها و تکنیک‌های فراوانی برای تحلیل سنتیمنت وجود دارند. هر تحلیلگر با‌توجه‌به استراتژی و اهدافی که دنبال می‌کند، تعدادی از این ابزارها را مبنای تحلیل خود قرار می‌دهد. درادامه، تعدادی از ابزارهای پرکاربردی را معرفی می‌کنیم که به‌‌رایگان دردسترس شما قرار دارند.
۱. شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index)
شاخص ترس و طمع یکی از ابزارهای معروف تحلیل سنتیمنت در بازار رمزارزها است. این شاخص معمولاً برای بیت کوین (BTC) اندازه‌گیری می‌شود. معیارهای مختلفی مانند دیدگاه‌های کاربران در شبکه‌های اجتماعی و حجم معامله‌ها در محاسبه این شاخص لحاظ می‌شوند. این شاخص به‌صورت کمّی بین ۰ تا ۱۰۰ نوسان می‌کند.
با عبور از محدوده بالای ۷۵، بازار شرایط طمع شدید را تجربه می‌کند و هرچه این شاخص به ۱۰۰ نزدیک‌تر شود، میزان ناپایداری احساسات صعودی افزایش می‌یابد و احتمالاً خیلی زود بازار روند معکوس پیدا می‌کند.
درمقابل، وقتی شاخص به زیر ۲۵ می‌رسد، بازار در شرایط ترس شدید به‌سر میبرد. هرچه شاخص به‌سمت ۰ حرکت کند، احساسات نزولی حالت ناپایدار به خود می‌گیرند و احتمالاً در کوتاه‌مدت ریزش بازار متوقف خواهد شد.
۲. گوگل ترند (Google Trends)
اشاره کردیم که در حین تحلیل سنتیمنت چند کلیدواژه اساسی را می‌توانید مبنای ارزیابی احساسات معامله‌گران قرار دهید. گوگل ترند ابزاری رایگان است که به‌کمک آن می‌توانید میزان کیفی جست‌وجوی کلمات مختلف در سطح وب را مشاهده کنید. نتایج گوگل ترند در قالب نمودار ارائه می‌شوند و به‌راحتی می‌توانید پرتکرار‌شدن جست‌وجوی کلمات مدنظر خود را در برهه‌های زمانی مختلف تشخیص دهید.
۳. نسبت Put/Call در معامله‌های آپشن
همان‌طور‌که می‌دانید، در معامله‌های آپشن رمزارزها، افراد روی پیش‌بینی خود از افزایش یا کاهش قیمت ارزها وارد معامله می‌شوند. معمولاً هم معامله‌های آپشن در بازه زمانی کوتاه‌مدت موضوعیت پیدا می‌کنند. کسانی که به رشد قیمت رمزارز خوش‌بین هستند، پوزیشن خرید (Call) باز می‌کنند. درمقابل افرادی که منتظر کاهش قیمت رمزارز هستند، به‌سراغ پوزیشن فروش (Put) می‌روند.
در چنین شرایطی، هرگاه نسبت Put/Call در معامله‌های آپشن افزایش یابد، نشان‌دهنده غلبه پیدا‌کردن احساسات منفی است. درمقابل با کاهش این نسبت، احساسات مثبت در بازار حاکم می‌شوند.
۴. شاخص نوسان‌ها (Volatility Index)
شاخص نوسان‌ها با عنوان شاخص ترس هم شناخته می‌شود. این شاخص میزان نوسان‌های قیمت رمزارزها در بازار را اندازه‌گیری می‌کند. بنابراین، هرگاه روند افزایشی به خود می‌گیرد، نشان‌دهنده آن است که ضمن افزایش میزان نوسان‌ها، نوعی ترس بر بازار حاکم شده است. درمقابل با کاهش این شاخص، بازار به‌سمت پایداری و ثبات حرکت می‌کند.
جمع‌بندی
در این مقاله، آنچه باید درباره تحلیل سنتیمنت (Sentiment Analysis) در بازار رمزارزها بدانید، به‌طور کامل توضیح دادیم. نباید فراموش کنید که دست‌کاری احساسات در بازار رمزارزها اتفاق رایج و پرتکراری است. گاهی با انتشار جهت‌دار خبر یا حتی پخش‌کردن شایعه‌ای به دروغ، فضاسازی در بازار به‌گونه‌ای رقم می‌خورد که افراد تصمیم اشتباه بگیرند. بنابراین، نباید فقط بر‌اساس تحلیل سنتیمنت برای خریدوفروش رمزارزها تصمیم بگیرید.
