در بازارهای مالی، آگاهی از ابزارهای تحلیل قیمت و شناسایی روندها، از عوامل مهم موفقیت در معامله‌گری و سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود. یکی از این ابزارهای پرکاربرد و محبوب، نمودار شمعی یا کندل استیک است که با نمایش بصری و درک‌پذیر حرکت قیمت دارایی‌ها، نقش مهمی در تحلیل تکنیکال برای خرید ارز دیجیتال ایفا می‌کند.
نمودار شمعی به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا رفتار بازار را بهتر درک و نقاط ورودوخروج مناسب را شناسایی و تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ کنند. در این مقاله از تترلند، توضیح می‌دهیم که نمودار شمعی چیست و چگونه باید آنها را بخوانید؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
نمودار شمعی و کندل استیک چیست؟
نمودار شمعی نوعی نمودار مالی است که به‌صورت گرافیکی حرکت قیمت ارزهای دیجیتال را برای بازه زمانی مشخصی در بازار ارز دیجیتال نشان می‌دهد. همان‌طور‌که از اسم این نمودار پیداست، از شمع یا کندل ساخته شده است که هریک نشان‌دهنده یک بازه زمانی هستند.
کندل‌ها می‌توانند تقریباً هر دوره تغییرها و نوسان‌های ارزی شامل ثانیه‌ها تا سال‌ها را به‌نمایش بگذارند. در‌حالی‌که از نمودارهای شمعی می‌توان برای تجزیهوتحلیل انواع دیگر داده‌ها استفاده کرد، بیشتر آنها برای سهولت در تحلیل بازارهای مالی و بازار خرید ارز دیجیتال به‌کار می‌روند.
این نمودارها ابزاری هستند که می‌توانند به معامله‌گران کمک کنند تا احتمال نتایج را در حرکت قیمت ارزیابی کنند. آنها می‌توانند مفید باشند؛ زیرا به تریدرها و سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا ایده‌هایشان را بر‌اساس تجزیهوتحلیل خود از بازار خرید ارز دیجیتال شکل دهند.
تاریخچه نمودار کندل استیک یا شمعی
نمودار کندل استیک یا شمعی در تاریخ معاملات ژاپن ریشه‌ای عمیق دارد و قدمت آن به بیش از سه قرن پیش باز می‌گردد. این سبک تحلیل را نخستین بار یکی از تاجران برنج ژاپنی به نام هوم ما ساکیویو در قرن هجدهم ابداع کرد. هوم ما دریافت که احساسات و روان‌شناسی بازار علاوه‌بر عرضه و تقاضا، تأثیر بسزایی بر قیمت‌ها می‌گذارند؛ به همین دلیل، روشی بصری برای ثبت و تحلیل حرکات قیمت برنج ایجاد کرد.
بعدها این تکنیک به‌تدریج به بازارهای مالی غرب راه یافت و تحلیلگران معروفی مانند استیو نیسون (Steve Nison) آن را به دنیای پیشرفته معاملات معرفی کرد. امروزه، نمودارهای شمعی یکی از ابزارهای محبوب تحلیل تکنیکال در بازارهای مختلف ازجمله بورس و فارکس و ارز دیجیتال به شمار می‌روند.
اجزای تشکیل‌دهنده هر کندل شمعی
هر نمودار کندل استیک از چند جزء اصلی تشکیل شده است که با هم نمایی گرافیکی از نوسان‌های قیمت ارز دیجیتال در بازه زمانی خاص را به نمایش می‌گذارند. این اجزا به معامله‌گران کمک می‌کنند تا به‌راحتی جهت حرکت بازار و میزان نوسان و نقاط مهم قیمت را شناسایی کنند. در ادامه، اجزای تشکیل‌دهنده هر کندل شمعی را معرفی می‌کنیم:
- قیمت آغازین (Open): اولین قیمتی که دارایی در شروع بازه زمانی معامله می‌شود و مبنای مقایسه با قیمت پایانی قرار می‌گیرد.
- قیمت پایانی (Close): آخرین قیمتی که دارایی در پایان بازه زمانی ثبت می‌کند و نقش مهمی در تعیین جهت کندل (صعودی یا نزولی) دارد.
- بیشترین قیمت (High): بیشترین قیمتی که دارایی در طول بازه زمانی به آن رسیده است و معمولاً بالاترین نقطه سایه بالایی کندل را نشان می‌دهد.
- کمترین قیمت (Low): کمترین قیمتی که دارایی در همان بازه زمانی تجربه کرده و پایین‌ترین نقطه سایه پایینی کندل را تشکیل می‌دهد.
- بدنه کندل (Body): فاصله بین قیمت آغازین و قیمت پایانی است و با توجه به جهت حرکت بازار، به رنگ‌های مختلف نمایش داده می‌شود.
- سایه‌ها یا فتیله‌ها (Shadows/Wicks): خطوط باریکی هستند که در بالا و پایین بدنه قرار دارند و محدوده بالاترین و پایین‌ترین قیمت را در بازه زمانی مشخص می‌کنند.
نحوه خواندن نمودار شمعی
بسیاری از تریدرها خواندن نمودارهای شمعی را آسان‌تر از نمودارهای میله‌ای و خطی می‌دانند؛ حتی اگر اطلاعات مشابهی را ارائه دهند. نمودارهای شمعی را می‌توان با یک نگاه خواند و نمایشی ساده از عملکرد قیمت را ارائه می‌دهد. در عمل، شمع‌ها نبرد بین Bullها و Bearها را برای دوره خاصی در بازار خرید ارز دیجیتال نشان می‌دهد.
رنگ و تنظیمات ممکن است با ابزارهای مختلف نمودار متفاوت باشد؛ اما به‌طور‌کلی، اگر رنگ آن سبز باشد، بدین‌معنی است که دارایی بالاتر از آنچه باز شده، بسته شده است. قرمز بدین‌معنی است که قیمت در بازه زمانی اندازه‌گیری‌شده به‌سمت پایین حرکت می کند؛ بنابراین، بسته‌شدن کمتر از بازشدن است.
برخی از نمودارشناسان ترجیح می‌دهند که از نمایش‌های سیاه‌و‌سفید استفاده کنند؛ بنابراین، نمودارها به‌جای استفاده از سبز و قرمز، حرکات بالا را با شمع‌های توخالی و حرکت‌های پایین را با شمع‌های سیاه نشان می‌دهند.
نمودارهای شمعی چه چیزهایی را به شما نمی‌گویند؟
در‌حالی‌که شمع‌ها برای ارائه ایده‌ای کلی از عملکرد قیمت در بازار خرید ارز دیجیتال مفید هستند، ممکن است تمام نیاز شما برای تجزیهوتحلیل جامع را فراهم نکنند. به‌عنوان مثال، شمع‌ها اتفاقات رخ‌داده در فاصله باز و بسته را با جزئیات نشان نمی‌دهند و فقط فاصله بین دو نقطه (همراه با بیشترین و کمترین قیمت) را نشان می‌دهند.
برای نمونه، فتیله‌های شمعدان کم و زیاد دوره را به ما می‌گویند؛ اما نمی‌توانند بگویند که کدام‌یک نخست اتفاق افتاده است. هنوز‌هم در بیشتر ابزارهای نمودار می‌توان بازه زمانی را تغییر داد. این کار به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا از جزئیات بیشتری در بازه‌های زمانی کوتاه‌‌مدت در بازار خرید ارز دیجیتال بهره ببرند.
نمودارهای شمع‌ها می‌توانند حاوی سر‌و‌صدای زیادی از بازار فروش یا خرید ارز دیجیتال باشند؛ به‌ویژه هنگام ترسیم بازه‌های زمانی کوتاه. شمع‌ها می‌توانند خیلی زود تغییر کنند که همین امر باعث تفسیر آنها می‌شود.
شمع هایکین‌آشی
تا‌کنون، درباره نمودار شمعی ژاپنی سخن نگفته‌ایم. باید بگوییم که روش‌های دیگری برای ترسیم نمودار شمعی وجود دارد که تکنیک هایکین‌آشی یکی از آن‌هاست.
Heikin-Ashi در ژاپنی مخفف «نوار متوسط» است. چنین نمودارهای شمعی به فرمولی اصلاح‌شده متکی هستند که از داده‌های متوسط قیمت استفاده می‌کند. هدف اصلی این است که اقدامات قیمت را تصحیح کند و صدای بازار خرید ارز دیجیتال را تا حدودی از خود دور نگه دارد. به همین ترتیب، شمع هایکین‌آشی می‌تواند تشخیص روند بازار و الگوی قیمت و عکس‌العمل‌های احتمالی را آسان‌تر کند.
بازرگانان اغلب از شمع هایکین‌آشی در ترکیب با شمعدان‌های ژاپنی استفاده می‌کنند تا از سیگنال‌های غلط جلوگیری کنند. شمع‌های سبز Heikin-Ashi بدون فتیله پایین‌تر، به‌طور‌کلی نشان‌دهنده روند صعودی قوی است؛ ولی شمع‌های قرمز بدون فتیله بالایی ممکن است روند نزولی قوی را نشان دهند.
در‌حالی‌که شمع هایکین‌آشی مانند هر روش تجزیهوتحلیل فنی دیگر می‌تواند ابزاری قدرتمند باشد، محدودیت‌های خود را نیز دارد. از‌آن‌جا‌که در این شمع‌ها از داده‌های متوسط قیمت استفاده می‌شود، تولید الگوها ممکن است بیشتر طول بکشد. همچنین، آنها شکاف قیمتی را نشان نمی‌دهند و ممکن است سایر داده‌های قیمت را در خود داشته باشند.
جمع‌بندی
نمودارهای شمعی یکی از ابزارهای اساسی‌ترین هر تاجر یا سرمایه‌گذار است. آنها نه‌تنها نمایشی بصری از عملکرد قیمت برای دارایی مشخصی را ارائه می‌دهند؛ بلکه انعطاف‌پذیری را برای تجزیهوتحلیل داده‌ها در بازه‌های زمانی مختلف نیز فراهم می‌کنند.
مطالعه گسترده درباره نمودارها و الگوهای شمعی همراه با تحلیل و تمرین کافی ممکن است در‌نهایت برای بازرگانان برتری در بازار خرید ارز دیجیتال را به‌دنبال داشته باشد. هنوز‌هم بیشتر معامله‌گران و سرمایه‌گذاران موافق‌اند که در‌نظر‌گرفتن روش‌های دیگر ازجمله تحلیل فاندامنتال نیز مهم است.
