صرافی متمرکز چیست؟ بررسی 3 نوع معامله + مزایا و معایب CEXها برای کاربران ایرانی 

اگر به‌تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده‌اید، احتمالاً با واژه «صرافی متمرکز» یا CEX روبه‌رو شده‌اید. حال صرافی متمرکز چیست و چه تفاوتی با صرافی‌های غیرمتمرکز دارد؟

خرید و فروش ارز دیجیتال در بستر پلتفرم‌های آنلاین با عنوان صرافی (Crypto Exchange) انجام می‌شود. انواع صرافی‌های ارز دیجیتال به دو دسته متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) تقسیم می‌شوند. آمارها نشان می‌دهند که بیش از ۹۰ درصد معاملات ارزهای دیجیتال جهان در صرافی‌های متمرکز انجام می‌پذیرند. یکی از نخستین پرسش‌های فردی که به‌تازگی با بازار کریپتو آشنا شده، این است که منظور از صرافی متمرکز چیست؟ برای دریافت پاسخ این پرسش و پرسش‌های دیگر درباره صرافی متمرکز مطلب حاضر را تا پایان دنبال کنید. 

صرافی متمرکز (CEX) چیست؟

صرافی متمرکز تحت نظارت شرکت یا مجموعه واحد و مشخصی فعالیت می‌کند. معاملات این صرافی‌ها در بستر مشخص به‌صورت متمرکز انجام می‌شوند. این در حالی است که خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی‌های غیرمتمرکز ازطریق بلاک‌چین مدیریت می‌شوند. صرافی‌های متمرکز یا به‌صورت مستقیم وارد معامله معامله‌گران ارزهای دیجیتال می‌شوند یا نقش واسطه را بین خریداران و فروشندگان رمزارزها ایفا می‌کنند. 

انواع روش‌های خرید و فروش در صرافی متمرکز ارز دیجیتال

صرافی‌های متمرکز در بخش معاملات اسپات ارزهای دیجیتال سه سرویس رایج معامله فروشگاهی و بازار اسپات و معامله همتابه‌همتا را ارائه می‌کنند؛ البته ممکن است صرافی متمرکز همزمان هر سه سرویس را پشتیبانی نکند. در ادامه، هر‌یک از سرویس‌های یادشده را معرفی می‌کنیم. 

• OTC
• Spot
• P2P

۱. معامله فروشگاهی (OTC)

ساده‌ترین راه برای خرید ارز دیجیتال در صرافی متمرکز، معامله فروشگاهی است. در این بخش، به‌صورت مستقیم با صرافی وارد معامله می‌شوید. مزیت اصلی معاملات فروشگاهی در اجرای سفارش به‌صورت آنی است؛ البته باید توجه کنید که در این معاملات، امکان تعیین قیمت خرید و فروش برای شما فراهم نیست و معامله بر‌اساس نرخ لحظه‌ای تعیین‌شده صرافی انجام می‌گیرد. فقط کافی است مقدار مدنظر برای خرید یا فروش ارز دیجیتال را مشخص و سفارش را نهایی کنید. 

در صرافی‌های متمرکز ایرانی که سرویس معاملات فروشگاهی را ارائه می‌دهند، معمولا امکان خرید و فروش رمزارزها با پرداخت تومان یا تتر وجود دارد. در صرافی‌های متمرکز خارجی، تنها باید از تتر برای خرید و فروش استفاده کنید. همچنین، بعضی از صرافی‌های متمرکز سرویس سواپ (Swap) یا مبدل رمزارزی را ارائه می‌دهند. در این بخش، امکان تبدیل مستقیم دو ارز دیجیتال با نرخ لحظه‌ای مشخص وجود دارد. 

۲. بازار معامله اسپات (Spot)

اگر قصد دارید ارز دیجیتال را با تعیین قیمت بخرید‌، باید به بخش بازار معامله اسپات در صرافی متمرکز مراجعه کنید. جفت‌ارزهای معاملاتی بازار اسپات صرافی‌ها معمولا مبتنی‌بر تومان و تتر تعریف می‌شوند. پس‌از انتخاب جفت‌ارز مدنظر، می‌توانید سفارش خرید یا فروش را ثبت کنید. سفارش‌های بازار اسپات در دفترچه سفارش صرافی‌ها ثبت و به‌محض پیداشدن سفارش متناظر اجرا می‌شوند. بنابراین، در این بخش با صرافی معامله نمی‌کنید. نقش صرافی فقط مدیریت دفترچه سفارش برای اجرای سفارش‌های متناظر به‌صورت خودکار است. 

روش‌های مختلفی در بازار معامله صرافی‌های متمرکز برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال ارائه می‌شوند. سفارش‌های لیمیت (Limit) و مارکت (Market) روش‌های رایج خرید و فروش هستند که تقریبا در تمام صرافی‌های متمرکز ارائه می‌شوند. سفارش مارکت یا بازار با بهترین قیمت لحظه‌ای و سفارش لیمیت یا محدود فقط در قیمت تعیین‌شده شما انجام می‌شود. 

۳. معامله همتابه‌همتا (P2P)

سومین روش خرید و فروش ارز دیجیتال که در برخی از صرافی‌های متمرکز ارائه می‌شود، معامله همتا‌به‌همتا است. فرض کنید قصد دارید خانه بفروشید. معمولا بسیاری از افراد به بنگاه املاک مراجعه و ضمن ثبت آگهی، قیمت مدنظر برای فروش خانه را اعلام می‌کنند. خریداران آگهی فروشنده را مشاهده و در‌صورت تمایل، پیشنهاد خود برای قیمت خرید ملک را مطرح می‌کنند. سپس در‌صورت توافق بین خریدار و فروشنده، معامله انجام می‌شود. 

سرویس معامله همتابه‌همتا در صرافی‌های ارز دیجیتال مشابه فرایند بالا، خرید و فروش ارزهای دیجیتال را امکان‌پذیر می‌کند. افرادی که قصد دارند ارز دیجیتال بفروشند، شرایط فروش خود را در قالب آگهی در صرافی منتشر می‌کنند. خریداران امکان دسترسی به آگهی‌ها را دارند. برخی از صرافی‌های متمرکز، امکان گفت‌وگو بین فروشنده و خریدار را فراهم می‌کنند. نقش صرافی در معامله همتا‌به‌همتا تضمین اجرای صحیح و دقیق معامله با شرایط توافق‌شده طرفین است. 

مزایای صرافی متمرکز چیست؟

۱. سهولت در خرید و فروش ارز دیجیتال

۲. نقدشوندگی ارزهای دیجیتال 

۳. امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال با ارز فیات 

۴. خدمات پشتیبانی 

اگر بر سر دو راهی انتخاب صرافی متمرکز و غیرمتمرکز قرار دارید، آشنایی با مزایا و معایب صرافی متمرکز در این زمینه به‌ شما کمک می‌کند. چند مزیت مهم را می‌توان برای صرافی‌های متمرکز معتبر و استاندارد برشمرد:‌

۱. سهولت در خرید و فروش ارز دیجیتال 

خرید و فروش ارز دیجیتال در پلتفرم متمرکز آسان‌تر از صرافی DEX است. در صرافی غیرمتمرکز، فرایند تبادل ارزهای دیجیتال در بستر بلاک‌چین صورت می‌گیرد. کاربران برای معامله در این صرافی‌ها به واریز وجه به حساب کاربری خود نیازی ندارند؛ بلکه به کمک قراردادهای هوشمند، می‌توانند کیف پول دیجیتال خود را به‌طور مستقیم به پلتفرم صرافی متصل کنند. به‌محض انعقاد معامله، ارز دیجیتال به کیف‌پول خریدار منتقل می‌شود. 

این فرایند برای بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار پیچیده است؛ در‌حالی‌که خرید و فروش رمزارز در صرافی‌های متمرکز به‌سادگی خرید از فروشگاه‌های اینترنتی است. ناگفته نماند که بسیاری از صرافی‌های متمرکز اپلیکیشن موبایل هم ارائه می‌دهند. این درحالی است که تعداد انگشت‌شماری از صرافی‌های غیرمتمرکز اپلیکیشن موبایل دارند. 

۲. نقدشوندگی ارزهای دیجیتال 

همان‌طورکه اشاره کردیم، بخش عمده معاملات روزانه بازار کریپتو در بستر صرافی‌های متمرکز انجام می‌شوند. به‌ همین دلیل، نقدشوندگی ارزهای دیجیتال در صرافی‌های متمرکز معتبر وضعیت مناسبی دارد. این ویژگی باعث می‌شود تا امکان فروش دارایی در شرایط مختلف بازار از‌طریق صرافی متمرکز راحت‌تر فراهم شود. 

۳. امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال با ارز فیات 

صرافی‌های متمرکز امکان خرید و فروش رمزارزها با ارزهای فیات را فراهم می‌کنند. این درحالی است که برای معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز، تنها امکان استفاده از ارزهای دیجیتال وجود دارد. 

۴. خدمات پشتیبانی 

صرافی‌های متمرکز معتبر، خدمات پشتیبانی از کاربران را ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته ارائه می‌کنند. با انتخاب صرافی متمرکز استاندارد، آسوده‌خاطر خواهید بود که همواره برای حل مشکلات احتمالی مانند واریز و برداشت و معامله اپراتورهای پشتیبانی در کنار شما حضور دارند. این در‌حالی است که بسیاری از صرافی‌های غیرمتمرکز اصلاً خدمات پشتیبانی ندارند. 

معایب صرافی متمرکز چیست؟ 

گاهی اوقات این موضوع مطرح می‌شود که امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال با قیمت لحظه‌ای ارزان‌تر در صرافی‌های غیرمتمرکز وجود دارد. پیشنهاد می‌کنیم که نمودار قیمت بیت کوین را در صرافی متمرکز و غیرمتمرکز بررسی کنید تا متوجه شوید که این ادعا بی‌پایه و اساس است. 

در بخش معاملات فروشگاهی برخی از صرافی‌های متمرکز، قیمت خرید و فروش ارزهای دیجیتال با نرخ لحظه‌ای رمزارزها متفاوت است. این اختلاف قیمت محل درآمد صرافی از معاملات کاربران را تشکیل می‌دهد و ارتباطی با دست‌کاری قیمت‌ها ندارد. 

مهم‌ترین ویژگی صرافی‌های غیرمتمرکز، نیازنداشتن به ثبت‌نام و احراز هویت است. این در‌حالی است که صرافی‌های متمرکز قانونی در ایران و بسیاری دیگر از کشورها، تنها در ازای احراز هویت مجازند خدماتشان را ارائه دهند. در نتیجه، حریم خصوصی افراد با معامله در صرافی غیرمتمرکز بیشتر محفوظ باقی می‌ماند. نیازنداشتن به انتقال و نگه‌داری رمزارزها در صرافی‌های غیرمتمرکز نیز باعث می‌شود که تا حدی امنیت این پلتفرم‌ها در مقایسه با صرافی‌های متمرکز بیشتر باشد.

صرافی متمرکز ایرانی بهتر است یا خارجی؟ 

اولین و مهم‌ترین مزیت خرید ارز دیجیتال از صرافی متمرکز ایرانی، امکان معامله با ریال است. برای معامله در صرافی خارجی، باید ابتدا ریال را به تتر تبدیل کنید و سپس آن را به صرافی خارجی انتقال دهید. برای نقدکردن درآمد خود هم باید مسیر ذکر را به‌صورت برعکس تکرار کنید. این موضوع باعث می‌شود تا عملاً بخش زیادی از درآمد شما صرف پرداخت کارمزد تبدیل ریال به تتر و برعکس و هزینه‌های انتقال در شبکه‌های بلاک‌چین شود. در‌حالی‌که با انتخاب صرافی ارز دیجیتال ایرانی به‌راحتی می‌توانید برای خرید و فروش ارز دیجیتال با ریال اقدام کنید. 

یکی دیگر از مزایای اصلی انتخاب صرافی ایرانی، رفع خطر مسدود‌شدن حساب کاربری است. افراد باسابقه در بازار کریپتو به‌خوبی می‌دانند که معامله در بسیاری از صرافی‌های خارجی خطر مسدود‌شدن حساب‌های کاربری برای ایرانیان را در پی دارد. برخی از صرافی‌های خارجی بدون احراز هویت به معامله‌گران ایرانی اجازه فعالیت می‌دهند. بسیاری از آن‌ها بعد‌از مدتی همکاری خود با ایرانی‌ها را قطع می‌کنند. نباید فراموش کنید که احتمال پیگیری حقوق از‌دست‌رفته شما در استفاده از صرافی‌های خارجی عملاً صفر است. 

چگونه بهترین و معتبرترین صرافی متمرکز ارز دیجیتال را انتخاب کنیم؟

بهترین صرافی متمرکز باید سرویس خرید و فروش ارز دیجیتال را به‌صورت فروشگاهی و بازار اسپات ارائه کند. بررسی چند نکته مهم در مقایسه صرافی‌های مختلف کمک می‌کند تا بهترین صرافی CEX را انتخاب کنید: 

• مقایسه نرخ لحظه‌ای خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی‌ها به‌ویژه قیمت تتر 
• مقایسه نرخ کارمزد معاملات رمزارز در صرافی‌ها
• روش‌های واریز و برداشت ریالی در صرافی‌ها
• سرعت خدمات واریز و برداشت ریالی و رمزارزی در صرافی 
• کیفیت و روش‌های پشتیبانی صرافی‌ها 
• ارائه اپلیکیشن موبایل صرافی‌ها 
• امنیت صرافی‌ها 
• حجم معاملات و تعداد کاربران صرافی‌ها 

جمع‌بندی

در این مطلب، بررسی کردیم که منظور از صرافی متمرکز چیست و صرافی‌های متمرکز چه مزایا و معایبی دارند و انواع روش‌های معامله در صرافی‌های متمرکز کدام‌اند. انتخاب شما برای خرید و فروش ارز دیجیتال صرافی متمرکز است یا غیرمتمرکز؟ دیدگاه‌ها و تجربه‌های خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید. 

سوالات متداول 

آیا صرافی غیرمتمرکز ایرانی داریم؟

خیر، تا زمان نگارش این مطلب، صرافی غیرمتمرکز ایرانی وجود ندارد.

آیا صرافی تترلند متمرکز است؟

بله، تترلند در شمار صرافی‌های متمرکز ایرانی قرار دارد. 

صرافی متمرکز بهتر است یا غیرمتمرکز؟ 

سهولت معامله، امکان خرید با ارزهای فیات، نقدشوندگی ایدئال و… جزو مزایای صرافی متمرکز به حساب می‌آیند. حفظ حریم خصوصی و نیازنداشتن به احراز هویت نیز مزایای اصلی صرافی‌های غیرمتمرکز هستند.