
ارز دیجیتال اپتیمیسم رمزارز بومی شبکهای به همین نام است که در قالب یک راهکار لایه دو برای بهبود مقیاسپذیری شبکه اتریوم راهاندازی شده است. پس از آخرین بهروزرسانی شبکه اتریوم موسوم به «مرج»، بسیاری گمان میکردند که دیگر شبکهای نمیتواند با داعیه حل مقیاسپذیری شبکههای بلاک چینی پا به عرصه بگذارد. در این گیرودار اما شبکه اپتیمیسم (Optimism) بهعنوان یکی از راهکارهای حلوفصل چالش مقیاسپذیری موفق شد بار دیگر راهحلهای لایه دو را در کانون توجه فعالان حوزه رمزارزها قرار دهد.
در این مقاله از بلاگ تترلند میخواهیم شبکه اپتیمیسم و ارز دیجیتال بومی آن را بررسی کنیم و از نحوه عملکرد آن بگوییم. تا پایان با ما همراه باشید.
شبکه اپتیمیسم چیست؟
اپتیمیسم یک راهکار لایه دو برای شبکه اتریوم و ارز دیجیتال اپتیمیسم، توکن بومی آن است. اتریوم نیز همانطور که میدانید، پرطرفدارترین بلاک چین زیربنایی برای میزبانی از دیاپها (اپهای غیرمتمرکز) است. این شبکه، نخستین بلاک چینی است که قابلیت قراردادهای هوشمند را به حوزه رمزارزها معرفی کرد؛ اما درادامه با انبوهی از برنامهها و پروتکلها مواجه شد و نتوانست آنچنان که انتظار میرفت از پس میزبانی همه آنها بربیاید. اپتیمیسم با وعده بهبود مقیاسپذیری شبکه اتریوم پا به میدان گذاشت. این شبکه خود یک بلاک چین مجزا است که در بستر شبکه اتریوم راهاندازی شده است. مطابق با آنچه سازندگان اپتیمیسم گفتهاند، مأموریت این بلاک چین، ارتقای دسترسی به دیاپها در بستر اتریوم، بهبود تجربه کاربری و کاهش کارمزدهای این شبکه است. اپتیمیسم در مدت کوتاهی پس از راهاندازی خود با موجی از اقبال فعالان بازار مواجه شد و ارزش سپردهگذاریها در این بلاک چین بهسرعت به آستانه کلیدی یک میلیارد دلار رسید. درادامه میخواهیم معضل مقیاسپذیری اتریوم را واکاوی کنیم و بدانیم که چرا این شبکه به راهکارهای لایه دو از جمله اپتیمیسم نیاز دارد.
مقیاسپذیری؛ پاشنه آشیل اتریوم
مقیاسپذیری، معضلی است که این روزها گریبانگیر شبکههای بلاک چینی شده است. زیرا بلاک چینها بیش از همه در پی ارتقای امنیت و تمرکززدایی بودهاند و در این میان از بهبود مقیاسپذیری غافل شدهاند. ویتالیک بوترین، بنیانگذار پرآوازه اتریوم در سپیدنامه این شبکه از مقیاسپذیری، امنیت و تمرکززدایی بهعنوان ویژگیهای سهگانهای یاد کرده که بهبود هریک بدون قربانی کردن دیگری ناممکن است. برای نمونه، نمیتوان مقیاسپذیری را بدون کاهش امنیت و تمرکززدایی یک بلاک چین افزایش داد. بنابراین میتوان مدعی شد که اتریوم با یک نقص ذاتی راهاندازی شده است. از آنجا هم که معماری پردازش تراکنشها در اتریوم مبتنیبر مدل حراج آزاد بنا شده، این نقص ذاتی خود به بروز رشتهمشکلاتی دامن زده است. یکی از آشکارترین این مشکلات وقتی نمایان میشود که شبکه دچار ازدحام میشود. در این مواقع، کاربران برای پردازش سریعتر تراکنشهای خود، چارهای جز افزایش کارمزدهای پیشنهادی خود ندارند و این اتفاق منجر به یک چرخه فزاینده برای بهای کارمزدها میشود؛ بهگونهای که دیگر ارسال تراکنشهای خرد، صرفه اقتصادی خود را از دست میدهد. با گذشت زمان، شماری از توسعهدهندگان حوزه بلاک چین، دستبهکار شدند و راهکارهای لایه دو را برای بهبود معضل مقیاسپذیری اتریوم ارائه دادند. این راهکارها بهگونهای طراحی شدهاند که میتوانند بخشی از بار پردازش تراکنشهای اتریوم را به دوش بکشند و با کاهش ازدحام آن، از هزینههای اعتبارسنجی بکاهند.اپتیمیسم چگونه کار میکند؟
معماری شبکه و ارز دیجیتال اپتیمیسم بر پایه «رول آپها» (Rollup) بنا شده است. این رول آپها تراکنشها را دستهبندی میکنند و در یک تراکنش واحد میگنجانند و سپس این تراکنش را به لایه اول یا همان بلاک چین اصلی انتقال میدهند. بهاینترتیب، بلاک چین لایه دوم اپتیمیسم از نظر امنیت و تمرکززدایی همچون شبکه والد خود یعنی اتریوم عمل میکند. اما در ورای راهکار اپتیمیسم یک فلسفه بنیادی نهفته است. در این راهکار، نگرشی خوشبینانه در قبال صحت تراکنشهای موجود در هر رول آپ وجود دارد. بنابراین همیشه فرض بر این است که تمامی تراکنشها معتبرند؛ مگر اینکه خلافش ثابت شود. همین فلسفه باعث میشود تا اپتیمیسم بتواند تراکنشها را با سرعت بسیار بالایی اعتبارسنجی و پردازش کند. اما اگر یک تراکنش مشکوک رخ دهد، چه اتفاقی میافتد؟ برای خنثیسازی پیامدهای ناشی از چنین اتفاقی، اپتیمیسم یک پنجره زمانی یکهفتهای پیشبینی کرده که طی آن با اجرای یک سازوکار اثبات خطا تراکنشهای مشکوک شناسایی و ابطال میشوند. اگر در این سازوکار، وقوع خطا اثبات شود، دسته حاوی تراکنش مشکوک، دوباره اعتبارسنجی میشود. با اجرای چنین راهکاری، تاکنون هیچ خطای بزرگی در شبکه اپتیمیسم رخ نداده است.