تحلیل تکنیکال یا تحلیل فنی (Technical Analysis) روشی برای پیش‌بینی جهت تغییر قیمت‌ها در بازارهای مالی است. این روش براساس مطالعه داده‌های گذشته بازار به‌ویژه قیمت و حجم، انجام می‌شود. معامله‌گران از این روش در بازار بورس اوراق بهادار، بازار ارز، بازار فارکس و بازار بورس کالا بهره می‌برند.
در این مطلب از بلاگ تترلند، تحلیل تکنیکال را به‌طور کامل معرفی و عوامل مؤثر بر آن را بررسی می‌کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل تکنیکال روشی در بازارهای مالی است که در آن با استفاده از نمودار‌ها و الگو‌های قیمتی و شاخص‌های فنی، داده‌های تاریخی سابقه قیمتی ارز‌ها یا دارایی‌های مالی دیگر تحلیل و قیمت آن‌ها پیش‌بینی می‌شود. این روش بر‌پایه فرضیه‌ای استوار است که تاریخچه قیمت‌ها نمودار‌های قیمتی مشخص و پیش‌بینی‌شدنی را تشکیل می‌دهند. از تحلیل تکنیکال به‌منظور تحلیل نمودار قیمتی رمزارزها، شناسایی الگو‌ها و شکل‌های مشخص، شاخص‌های فنی و سیگنال‌های تحلیلی به‌منظور بهبود تصمیم‌گیری در معاملات رمزارزی نیز می‌توان استفاده کرد. یکی از راهکار‌های استفاده از تحلیل تکنیکال در رمزارزها، شناسایی و تحلیل نمودار‌های قیمتی است. با بررسی الگو‌های قیمتی مشابه در گذشته و مقایسه آن‌ها با نمودار‌های فعلی، می‌توان الگو‌های تکراری را شناسایی و برای تصمیم‌گیری در معاملات آینده استفاده کرد. تحلیل تکنیکال از شاخص‌های فنی متنوعی نیز استفاده می‌کند که می‌تواند در تبیین روند قیمت و حجم معاملات و قدرت روند ارز‌ها مؤثر باشد. به‌کمک این شاخص‌ها و سیگنال‌های تحلیلی، می‌توان روند قیمت آینده رمزارزها را پیش‌بینی و در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری مطمئن‌تر عمل کرد. به‌کاربردن تحلیل تکنیکال در رمزارزها نیازمند تجربه و آموزش حرفه‌ای است. برای استفاده بهینه از این روش، معامله‌گران باید بتوانند نمودار‌های قیمتی را درست تفسیر و شاخص‌های فنی را به‌درستی بررسی کنند. همچنین، تسلط بر ابزار‌های تحلیلی و سیگنال‌های بازار می‌تواند به تداوم و پیشرفت صحیح در معاملات رمزارزی کمک کند. این روش دارایی‌ها را براساس الگو‌ها و قیمت‌های گذشته بررسی می‌کند و ایده اصلی‌اش این است که تمام اطلاعات تحلیل‌پذیر درباره دارایی‌ها، تأثیر چشمگیری بر قیمت آن می‌گذارند. تحلیل تکنیکال برای کسانی کاربردی است که در حوزه تجارت و تحلیل و سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند. نکته دیگر اینکه این تحلیل عموماً در کانون توجه متخصصان و جامعه علمی و دانشگاهی قرار دارد. تحلیل تکنیکال براساس قوانین و اصول ریاضی مشخصی است؛ اما تفسیر نتایج و استفاده از آن به خود فرد بستگی دارد و ممکن است براساس سبک و رویکرد شخص متفاوت باشد. بسیاری از متخصصان و سرمایه‌گذاران بازارهای مالی برای بهبود عملکرد و مدیریت سرمایه‌هایشان، دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال را طی می‌کنند.عوامل مؤثر بر تحلیل تکنیکال
۱. الگو‌های قیمتی
الگو‌های قیمتی یکی از عوامل اصلی در تحلیل تکنیکال هستند. این الگو‌ها براساس تکرار و تغییرات قیمت رخ‌داده در گذشته شناخته می‌شوند؛ مثلاً الگوی سرشکنجی (Head and Shoulders) که در مجموعه‌ای از قیمت‌های بالا و پایین شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده تغییر روند قیمت است. تحلیل تکنیکال روشی کارآمد است که در بازارهای مالی ازجمله بازار رمزارزها، به‌عنوان ابزاری برای پیش‌بینی رشد و نزول قیمت‌ها استفاده می‌شود. در این روش، الگو‌های قیمتی نقش بسزایی ایفا می‌کنند. الگو‌های قیمتی به‌نوعی الگو‌های هندسی در نمودار قیمت‌ها هستند که برمبنای تاریخچه قیمت و حجم معاملات ساخته می‌شوند. تشخیص این الگو‌ها برای تحلیلگران فنی بازار‌ها امکان تشخیص فرصت‌های سودآور در بازار را فراهم می‌کند. در بسیاری از راهنما‌های تحلیل تکنیکال، استفاده از الگو‌های قیمتی را به‌دلیل قدرت پیش‌بینی مطلوبشان توصیه می‌کنند. این الگو‌ها معمولاً از خطوط راهنمایی متمرکز بر قیمت، نقاط پشتیبانی و مقاومت، فیبوناچی و خطوط روند بهره می‌برند. با در‌نظرگرفتن این الگو‌ها و نکات اشاره‌شده، تحلیلگران می‌توانند رفتار بازار‌ها و الگو‌های حرکت قیمت‌ها را دقیق‌تر پیش‌بینی کنند. به‌عنوان مثال، در بازار رمزارزها الگو‌های قیمتی ازجمله الگوی سر و شانه و سه‌نقطه به‌طور متداول استفاده می‌شوند. این الگو‌ها می‌توانند نشانه‌هایی برای تغییرات قیمتی در زمینه‌هایی مانند پایان رشد یا نزول قیمت و شکست یا برقراری خطوط راهنمایی و سطوح مهم قیمتی باشند. با‌توجه‌به دقت بسیار زیاد این الگو‌ها در پیش‌بینی شرایط بازار رمزارز، تحلیلگران می‌توانند از آن‌ها بهره بیشتری ببرند و راهنمایی‌های دقیق‌تری به سرمایه‌گذاران ارائه دهند.۲. شاخص‌های فنی
استفاده از شاخص‌های فنی نیز یکی دیگر از عوامل مهم در تحلیل تکنیکال است. این شاخص‌ها معمولاً براساس قیمت‌ها و حجم معاملات سابقه‌ای تشکیل می‌شوند و به ارزیابی روند بازار و شرایط فعلی کمک می‌کنند. برخی از شاخص‌های معروف عبارت‌اند از: شاخص قدرت نسبی (RSI) و شاخص مکدی (MACD).شاخص مکدی (MACD)
شاخص مکدی (MACD) یکی از شاخص‌های مهم و کاربردی در تحلیل تکنیکال رمزارز است. این شاخص با پنجره‌های سیگنال و پنجره‌های سیگنال-MACD و پنجره‌های سیگنال-خط اعتماد به‌صورت خطی نشان داده می‌شود. MACD ازجمله شاخص‌های اصلی برای شناسایی روند قیمت رمزارز است و در معاملات به سودآوری می‌تواند کمک شایانی کند. با تحلیل این شاخص و تشخیص سیگنال‌های خریدوفروش، معامله‌گران درباره سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها می‌توانند هوشمندانه‌تر تصمیم‌گیری کنند. یکی از کاربردهای اصلی شاخص MACD در تحلیل تکنیکال رمزارز، تشخیص تلاطم‌ها و موجودیت روند است. این شاخص می‌تواند روند صعودی یا نزولی قیمت را شناسایی و به تحلیل تغییرات آینده رمزارز کمک کند؛ از‌این‌رو، به‌صورت گسترده در برنامه‌های نرم‌افزاری تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود. درمجموع، می‌توان گفت که شاخص MACD یکی از شاخص‌های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال رمزارز است که به تحلیل بیشتر قیمت و تلاطم‌های روند کمک می‌کند.شاخص RSI
شاخص قدرت نسبی (RSI) یکی از ابزار‌های اصلی در تحلیل تکنیکال رمزارز‌هاست. این شاخص به‌منظور ارزیابی قدرت خریدوفروش در بازار استفاده می‌شود. با کمک شاخص RSI، می‌توان تشخیص داد که رمزارز در وضعیت بالا قرار دارد یا پایین. همچنین، این شاخص اطلاعاتی درباره احتمال عقب‌نشینی یا روند قیمت رمزارز در آینده به ما می‌دهد. شاخص قدرت نسبی براساس قیمت داخلی رمزارز محاسبه می‌شود. از این شاخص در بازه‌های زمانی مختلف می‌توان استفاده کرد و معمولاً با استفاده از مقادیر ۱۴روزه محاسبه می‌شود. اگر مقدار RSI بزرگ‌تر از ۷۰ باشد، نشانه‌ای برای خرید رمزارز نیست؛ زیرا احتمال عقب‌نشینی زیاد است. به‌عبارت‌دیگر، بازار ممکن است ریزشی باشد. همچنین، اگر مقدار RSI کمتر از ۳۰ باشد، نشانه این است که رمزارز به‌تدریج ارزشش را به‌دست می‌آورد و برای خرید مناسب است. در تحلیل تکنیکال رمزارز، نگرش حرفه‌ای به شاخص قدرت نسبی (RSI) بسیار مهم است؛ چراکه با استفاده از این شاخص میزان صحت و قدرت پیش‌بینی را می‌توان بهبود بخشید. البته باید به این موضوع نیز توجه کرد که RSI تنها یکی از ابزار‌هایی است که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و همیشه نباید براساس آن تصمیم‌گیری کرد؛ زیرا در تحلیل تکنیکال رمزارز، به ترکیب چندین شاخص و ابزار نیاز است تا نتیجه دقیق‌تر و مطمئن‌تری به‌دست آید.
۳. سطوح پشتیبانی و مقاومت
تشخیص سطوح پشتیبانی و مقاومت برای تحلیل تکنیکال بسیار مهم است. سطح پشتیبانی نشان‌دهنده حداقل سطحی است که قیمت نمی‌تواند پایین‌تر از آن رفتار کند و سطح مقاومت نشان‌دهنده حداکثر قیمتی است که قیمت نمی‌تواند بالاتر از آن رفتار کند. این سطوح معمولاً براساس قیمت‌های نزدیک به یکدیگر در گذشته شناسایی می‌شوند. در تحلیل تکنیکال رمزارز، سطوح پشتیبانی و مقاومت برای ارزیابی عملکرد و تحولات بازار استفاده می‌شوند. سطح پشتیبانی به‌عنوان قیمت افقی تعریف می‌شود که اجازه می‌دهد به‌سادگی عملکرد قدرت رشد رمزارز را بررسی کنید. دستیابی رمزارز به سطح پشتیبانی از نقطه بدترین کاهش قبلی، ممکن است به‌معنای تغییر زمینه و بهترشدن عملکرد باشد. سطح مقاومت نیز به‌عنوان سطح قیمت عمودی تعریف می‌شود که نشان می‌دهد چقدر رمزارز می‌تواند به‌سمت قیمت بالاتر برود. در‌واقع، زمانی از مقاومت صحبت می‌کنیم که رمزارز نتوانسته است آن را شکست دهد. رسیدن به سطح مقاومت می‌تواند نشان‌دهنده تغییر متناسب و نیرومند‌شدن موقعیت رمزارز باشد. در تحلیل تکنیکال رمزارز، سطوح پشتیبانی و مقاومت معیار‌های بسیار مهمی برای اندازه‌گیری ثبات و عملکرد بازار رمزارز هستند. تشخیص سطوح پشتیبانی و مقاومت و جابه‌جایی از سطحی به سطح دیگر می‌توانند شما را به تعیین موقعیت مناسبی در داخل بازار راهنمایی و در‌نهایت به تصمیم‌گیری صحیح درباره خرید یا فروش رمزارز کمک کنند. همچنین، این سطوح می‌توانند از‌طریق رسم نمودار‌های قیمتی تاریخچه رمزارز و استفاده از شاخص‌های تحلیلی مرتبط تعیین شوند. به‌طورکلی، سطوح پشتیبانی و مقاومت نماد‌های اصولی تحلیل تکنیکال هستند که هر سرمایه‌گذاری باید آن‌ها را در نظر بگیرد.۴. خطوط روند
استفاده از خطوط روند نیز به تحلیل تکنیکال کمک می‌کند. این خطوط معمولاً براساس قیمت‌های نزدیک به یکدیگر در گذشته و ترکیب آن‌ها تشکیل می‌شود و در تعیین روند قیمت و نقاط تغییر آن به‌کار می‌رود. به‌عنوان مثال، خط روند صعودی قیمت‌ها را در زمانی طولانی به‌صورت مستمر بالا میبرد و خط روند نزولی قیمت‌ها را به‌صورت مستمر به‌سمت پایین هدایت می‌کند. در تحلیل تکنیکال رمزارز، خطوط روند ابزاری بسیار مؤثر و محبوب در بین تحلیلگران و سرمایه‌گذاران است. این خطوط، خطوط رسمی‌شده‌ای است که همواره در نمودار قیمتی رمزارز مشاهده می‌شود و تغییرات روند را نشان می‌دهد. خطوط روند از سه خط مجزا تشکیل شده است: ۱. صعودی؛ ۲. نزولی؛ ۳. افقی. این خطوط با‌توجه‌به حرکت قیمتی رمزارز در نمودار به‌صورت خطوط رسم می‌شود و تحلیلگران از آن‌ها برای تعیین سمت‌و‌سوی حرکت قیمت در آینده استفاده می‌کنند. خطوط روند به تحلیلگران امکان می‌دهد تا به‌راحتی تغییرات روند را شناسایی و در‌نتیجه، برای سرمایه‌گذاری خود بهترین استراتژی ممکن را انتخاب کنند. با رسم این خطوط روند در نمودار، می‌توان مشخص کرد که رمزارز در‌حال‌حاضر در چه وضعیتی قرار دارد و آیا گزینه سرمایه‌گذاری در آن منطقه مقرون‌به‌صرفه است یا خیر. همچنین، با تحلیل دقیق این خطوط می‌توان پیش‌بینی کرد که رمزارز در آینده به‌سمت رشد یا نزول خواهد رفت و بدین‌ترتیب، درآمد‌ها و زیان‌های ممکن را تخمین زد. در تحلیل تکنیکال رمزارز، خطوط روند یکی از ابزار‌های مهم است. با استفاده از این خطوط، سرمایه‌گذاران می‌توانند به ظرفیت‌های رمزارزها برای سرمایه‌گذاری در آینده بیشتر اطمینان کنند و به تصمیمات دقیق‌تری برای سودآوری بیشتر برسند. با افزایش تجربه و آشنایی بیشتر با استراتژی‌های مختلف تحلیل تکنیکال، استفاده صحیح از خطوط روند به بهبود عملکرد سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد‌ها کمک خواهد کرد.جمع‌بندی
تحلیل تکنیکال یکی از ابزار‌های مهم در بازارهای مالی است که به‌کارگیری روش‌ها و اصول مختلف برای ارزیابی بازار و پیش‌بینی روند قیمت‌ها را ممکن می‌سازد. در این مقاله، عوامل مؤثر بر تحلیل تکنیکال ازجمله الگو‌های قیمتی، شاخص‌های فنی، سطوح پشتیبانی و مقاومت و خطوط روند را بررسی کردیم.