به‌روزرسانی فوساکا «Fusaka» اتریوم در نوامبر ۲۰۲۵ اجرا می‌شود؛ هر آنچه باید بدانید
اتریوم در حال آماده‌سازی برای یکی از مهم‌ترین به‌روزرسانی‌های چند سال اخیر است. هاردفورک Fusaka قرار است در اوایل نوامبر ۲۰۲۵ و پیش از کنفرانس Devconnect در بوئنوس‌آیرس انجام شود.
تفاوت Fusaka با پکترا Pectra
پکترا Pectra (می ۲۰۲۵) تغییرات مشهودی مانند حساب انتزاعی و افزایش سقف استیکینگ را به همراه داشت.
اما فوساکا شامل ۱۱ پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) است که بر مقیاس‌پذیری، تاب‌آوری نودها و بهینه‌سازی عملکرد شبکه تمرکز دارد، بدون آنکه قراردادهای هوشمند را دستکاری کند.
جدول زمانی به‌روزرسانی فوساکا
• جولای ۲۰۲۵ → راه‌اندازی Devnet-3 برای تست اولیه
• سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۵ → اجرای آزمایش‌ها روی تست‌نت‌های عمومی اتریوم
• ۵ نوامبر ۲۰۲۵ → فعال‌سازی روی شبکه اصلی در بلاک از پیش تعیین‌شده
این زمان‌بندی با برگزاری کنفرانس Devconnect همسو شده و بخشی از روند شش‌ماهه به‌روزرسانی‌های اتریوم است.
جزئیات مهم EIPهای فوساکا
این هاردفورک ۱۱ EIP مهم را در خود جای داده است:
• پروپوزال 7594 – PeerDAS: معرفی مکانیزم نمونه‌برداری داده برای افزایش مقیاس‌پذیری رول‌آپ‌ها
• پروپوزال 7825 – Spam Resistance: جلوگیری از حملات اسپم تراکنش و افزایش پایداری نودها
• پروپوزال 7823 – MODEXP Limit: محدود کردن ورودی‌های محاسباتی جهت مقابله با حملات DoS
• پروپوزال 7883 – MODEXP Gas Adjustment: بهینه‌سازی هزینه گس عملیات رمزنگاری سنگین
• پروپوزال 7892 – Blob Forks: ایجاد چارچوب برای ارتقاهای سبک مرتبط با بلا‌ب‌ها در آینده
• پروپوزال 7917 – Proposer Lookahead: پیش‌محاسبه بلاک برای تسهیل استیکینگ و رول‌آپ‌ها
• پروپوزال 7918 – Blob Base Fee Bound: پیوند هزینه بلا‌ب‌ها با کارمزد اجرا برای قیمت‌گذاری عادلانه‌تر
• پروپوزال 7934 – Block Size Limit: تعیین سقف برای اندازه بلاک‌های کدگذاری‌شده و افزایش مقیاس‌پذیری بلاک‌چین
• پروپوزال 7935 – Default Block Gas Limit: افزایش گس لیمیت از ۴۵ میلیون تا ۱۵۰ میلیون واحد در آینده
• پروپوزال 7939 – CLZ Opcode: افزودن دستور «شمارش صفرهای ابتدایی» برای بهینه‌سازی رمزنگاری و فشرده‌سازی
• پروپوزال 7951 – secp256r1 Precompile: پشتیبانی از منحنی بیضوی P-256 و نزدیک‌تر شدن به استانداردهای امنیتی Web2
چرا به‌روزرسانی فوساکا اهمیت دارد؟
فوساکا برخلاف به‌روزرسانی‌های کاربرمحور، بر هسته اصلی اتریوم تمرکز دارد. این ارتقا بدون تغییر قراردادهای موجود، پایه‌ای برای تغییرات آینده مانند کاهش زمان بلاک و مقیاس‌پذیری پیشرفته‌تر فراهم می‌کند.
فوساکا قرار است یک هاردفورک پایدار و بی‌حاشیه باشد؛ ارتقایی که تغییرات اساسی در زیرساخت‌های شبکه ایجاد می‌کند اما بدون اختلال در DAppها یا قراردادهای هوشمند. دقیقاً همان روند بهبود تدریجی‌ای که اتریومِ با آن شناخته می‌شود.
نقشه‌راه ۲۰۲۵ اتریوم؛ سرعت و نظم در توسعه
• ۲۳ جولای ۲۰۲۵ → راه‌اندازی Devnet-3 برای تست تغییرات و مقیاس‌پذیری
• ۱ آگوست ۲۰۲۵ → فریز شدن EIPها و قفل محدوده تغییرات
• سپتامبر ۲۰۲۵ → اجرای دو تست‌نت عمومی برای بررسی باگ‌ها و سازگاری کلاینت‌ها و DAppها
• ۵ تا ۱۲ نوامبر ۲۰۲۵ → فعال‌سازی در شبکه اصلی دقیقاً پیش از کنفرانس Devconnect بوئنوس‌آیرس
محدودیت‌های فعلی و هدف‌های بلندپروازانه
با وجود تمام پیشرفت‌ها، سقف TPS (تراکنش در ثانیه) اتریوم هنوز نسبتاً پایین است. با محدودیت گس ۳۶ میلیون و زمان بلاک ۱۲ ثانیه، حداکثر توان شبکه حدود ۱۴۲ تراکنش در ثانیه است و فاصله زیادی با شبکه‌های پرداختی مثل ویزا دارد.
نگاه به آینده: به‌روزرسانی گلمستردام Glamsterdam در سال ۲۰۲۶
در حالی که Fusaka به زمان اجرا نزدیک می‌شود، توسعه‌دهندگان هم‌زمان در حال بررسی ارتقای بزرگ بعدی یعنی Glamsterdam 2026 هستند. این هاردفورک می‌تواند تغییرات جسورانه‌ای به همراه داشته باشد:
• پیشنهاد کاهش زمان بلاک به ۶ ثانیه (EIP-7782) → دو برابر شدن توان شبکه و سرعت بیشتر برای کیف‌پول‌ها و لایه دوم‌ها
• تنظیمات جدید گس لیمیت برای پشتیبانی از بار سنگین DeFi
• آپدیت‌های استیکینگ ETH برای افزایش پایداری و مشارکت شبکه
تاثیر Fusaka بر توسعه‌دهندگان و کاربران
برای توسعه‌دهندگان:
• سقف گس بالاتر (حرکت اولیه به سمت ۴۵ میلیون و در آینده تا ۱۵۰ میلیون) → امکان پردازش تراکنش‌های بیشتر در هر بلاک
• PeerDAS → کاهش بار روی نودها و بهبود عملکرد رول‌آپ‌ها
• نکته مهم → همه تغییرات سازگار با قراردادهای موجود هستند؛ بنابراین نیازی به بازنویسی DAppها نیست.
برای کاربران:
• کارمزدها (گس) پایدارتر و تراکنش‌ها روان‌تر، به‌ویژه در زمان‌های شلوغی شبکه
• اما افزایش گس لیمیت می‌تواند فشار بیشتری به سخت‌افزار اعتبارسنج‌های کوچک وارد کند و احتمال تمرکز بیشتر شبکه روی اپراتورهای بزرگ را بالا ببرد.
جمع‌بندی
فوساکا نه یک انقلاب کاربری، بلکه یک بازسازی زیرساختی برای اتریوم است؛ ارتقایی که با رویکرد «بهبود تدریجی، حفظ سازگاری، و آماده‌سازی برای جهش بعدی» اجرا می‌شود.
همانطور که ویتالیک بوترین بارها گفته:
“اتریوم باید گام به گام پیش برود؛ هر بار کمی بهتر، کمی سریع‌تر و کمی مقاوم‌تر.”
