لایوپیر یا Livepeer پروتکل ویدئویی غیرمتمرکزی است که بر بستر بلاکچین اتریوم ساخته شده است. این پروتکل برای استفاده از محتوای ویدئویی درون اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و تنها با صرف کسری از هزینه‌های مرسوم طراحی شده است. در این مقاله از بلاگ تترلند، درباره Livepeer و نقش توکن آن در فرایند پردازش محتوایی ویدئویی غیرمتمرکز صحبت خواهیم کرد.
فرایند پردازش تصویر بر بستر بلاکچین
غیرمتمرکزسازی پردازش تصویر با توزیع فرایند تبدیل کد بین‌شبکه‌ای از گره‌های پردازشگر انجام می‌شود. تبدیل کد (Transcoding) قدمی اساسی در انتقال نرم محتوای ویدئویی به کاربران است. در این فرایند، فایل‌های ویدئویی خام براساس معیارهایی چون ابعاد صفحه دستگاه و اتصال اینترنت، به حالت مناسب برای کاربران تبدیل می‌شود. لایوپیر محتوای ویدئویی را ارزان و مطمئن پردازش می‌کند و برای این منظور از تکنولوژی بلاک که براساس نظریه بازی مشوق‌های اقتصاد رمزارزی و قراردادهای هوشمند است، برای ترغیب سرمایه‌گذاران استفاده می‌کند. توکن بومی آن لایوپیر توکن (LPT) نام دارد و از این توکن برای برنامه‌ریزی و توزیع امن وظایف پردازش تصویر در میان شبکه مشارکت‌کنندگان استفاده می‌شود.کاربرد شبکه لایوپیر
با رشد شبکه‌های اجتماعی که با دوران پاندمی کرونا هم‌زمان شد و نیز رشد عظیم اقتصاد تولید محتوا، محتوای ویدئویی بیش از ۸۲درصد از پهنای باند اینترنت را ازآنِ خود کرده است. شبکه لایوپیر از هزاران گره توزیع‌شده تشکیل شده است و به توسعه‌دهندگان اپ‌ها و تولیدکنندگان محتوای ویدئویی چهارچوب کدگذاری امن و با‌کیفیت و مقرون‌به‌صرفه را ارائه می‌دهد. از زمان شروع به کار شبکه لایوپیر در سال ۲۰۱۷ تاکنون، بیش از ۱۵۰میلیون دقیقه ویدئو به‌واسطه این شبکه پردازش شده است.
ویژگی اصلی لایوپیر چیست؟
لایوپیر پروژه‌ای منحصربه‌فرد است؛ زیرا هدف آن تحول در صنعت پخش همگانی و بنگاه‌های سخن‌پراکنی با کمک‌گرفتن از تکنولوژی بلاکچین است. پلتفرم متن‌باز لایوپیر به کاربران و توسعه‌دهندگان امکان مشارکت در مدیریت و ارتقای آزادانه پلتفرم را می‌دهد. تقویت توانایی‌های دوربین‌های دیجیتال و امکان تولید محتوای ویدئویی با‌کیفیت باعث رشد صنعت پخش شده است. لایوپیر نیز می‌خواهد به‌کمک قدرت محاسباتی غیرمتمرکز و مشوق‌های اقتصاد رمزارزی باعث شکوفایی بیشتر این صنعت شود. لایوپیر در حال تبدیل‌شدن به پلتفرمی پیشرو در صنعت پخش است و با شیوه‌های متعدد امکان مشارکت کاربران را فراهم می‌کند. این پلتفرم خدماتی نظیر پرداخت هزینه به‌اندازه مصرف، مقیاس‌بندی خودکار ویدئوهای اجتماعی، روزنامه‌نگاری زنده و بدون سانسور و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مبتنی‌بر ویدئو را ارائه می‌کند. نکته دیگر اینکه لایوپیر پردازش ویدئو آنلاین را متحول کرده و در حال تبدیل‌شدن به پیش‌گامی در این صنعت است.شبکه لایوپیر چگونه کار می‌کند؟
لایوپیر بر بستر اتریوم ساخته شده و در‌حقیقت شبکه‌ای است که افراد خواهان پردازش ویدئو را به عرضه‌کنندگان این خدمات متصل می‌کند. لایوپیر با استفاده از توکن بومی خود، یعنی LPT، به‌منظور ایجاد مشوق برای مشارکت‌کنندگان استفاده می‌کند تا راه‌حلی امن و مطمئن و به‌صرفه درمقابل روش‌های متمرکز موجود ارائه دهد. دو سرمایه‌گذار اصلی در شبکه لایوپیر وجود دارد: یکی رایانشگرها (Orchestrators) و دیگری واگذارکننده‌ها (Delegators). در‌ادامه، نقش این دو گروه را بررسی می‌کنیم.- رایانشگرها: دارندگان تجهیزات استخراج ویدئویی می‌توانند توکن‌های LPT خود را استیک کنند و کار پردازش تصویر را روی شبکه لایوپیر انجام دهند. در‌قبال ارائه این خدمات، رایانشگرها مقداری از کارمزد پردازش تصویر را در قالب LPT و ETH دریافت می‌کنند.
- واگذارکننده‌ها: کسانی که به تجهیزات استخراج ویدئو یا پردازش تصویر دسترسی ندارند، با واگذاری LPTهای خود به یکی از گره‌های پردازشگر که ابزار و تخصص لازم دارند، در شبکه لایوپیر می‌توانند مشارکت کنند.
امنیت شبکه لایوپیر چگونه تأمین می‌شود؟
ازآنجاکه لایوپیر در شبکه اتریوم ساخته شده است، از مدل اثبات سهام واگذارشده (DPoS) استفاده می‌کند. در این سازوکار، هیچ‌گونه استخراجی وجود ندارد و درعوض تأییدکننده‌ها (ولیدتورها) براساس میزان کوین‌هایی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بلوک‌های جدید را تأیید می‌کنند. مدل اجماع لایوپیر با کوین‌هایی چون بیت کوین تفاوت دارد؛ زیرا بیت کوین از اجماع اثبات کار استفاده می‌کند. در روش اجماع اثبات کار، انرژی الکتریکی زیادی برای انجام محاسبات موردنیاز است؛ اما اجماع DPoS ازلحاظ محیط‌زیستی پاکیزه‌تر و مقیاس‌پذیری آن نیز ساده‌تر است. همچنین، لایوپیر از دنیای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز موجود بر بلاک چین اتریوم بهره می‌گیرد و این کار به‌نوبه خود باعث افزایش استفاده از شبکه خواهد شد.معرفی لایوپیر توکن (LPT)
کوین بومی شبکه لایوپیر LPT نام دارد و توکنی ERC-20 است. از این توکن برای توزیع ایمن وظایف پردازش تصویر میان کاربران شبکه و ایجاد مشوق برای مشارکت فعال در شبکه لایوپیر استفاده می‌شود. هرچه توکن LPT بیشتری به عملکرد شبکه اختصاص داده شود، شبکه پایدارتر و امن‌تر و نیرومندتر خواهد شد. رایانشگرها براساس موقعیت جغرافیایی و اعتبار و LPTهایی که استیک می‌کنند، چه توکن‌های خودشان و چه توکن‌های واگذارشده به آنان، کار دریافت می‌کنند. ازآنجاکه توکن‌های واگذارشده بیشتر به‌معنی کار بیشتر و کار بیشتر به‌معنی پاداش بیشتر است، رایانشگرها برای جذب سرمایه از واگذارکنندگان رقابت می‌کنند.
نحوه اختصاص پاداش در شبکه لایوپیر
پروتکل لایوپیر در پایان هر دوره، یعنی انتهای هر‌روز، براساس نرخ تورم مشخص‌شده، توکن‌های لایوپیر جدیدی صادر می‌کند. این پروتکلی مبتنی‌بر استیک است؛ یعنی پاداش‌ها براساس سهم استیک‌شده به افراد تعلق می‌گیرند. کسانی که در دوره جاری فعال باشند، خواه با راه‌اندازی گره پردازشی خواه با استیک توکن، مقداری از پاداش صادر‌شده را دریافت می‌کنند. درمقابل، کسانی که در دوره جاری فعالیت نکنند، پاداشی دریافت نمی‌کنند. رایانشگرها مقداری پاداش اضافه دریافت می‌کنند؛ بدین‌صورت که مقداری از پاداش واگذارکننده را نیز به‌عنوان کارمزد راه‌اندازی زیرساخت غیرمتمرکز دریافت می‌کنند. مشارکت‌کنندگان فعال با وجود این سیستم می‌توانند مقدار استیک‌شده را افزایش دهند. در همین حال، حقوق تبدیل کد کاربرانی که مشارکت نکنند، با طی هر دوره کمتر می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، اختصاص مقدار بیشتر LPT باعث کار بیشتر و در‌نتیجه پاداش بیشتر می‌شود. نرخ تورم میزان پاداش‌های صادر‌شده را تعیین می‌کند و در‌نتیجه، باعث انگیزه‌دادن به کاربران می‌شود تا فعالیت بیشتری از خود نشان دهند. ضریب LPTهای جدید برای جبران هر دوره براساس کل LPTهای اختصاص‌داده‌شده به شبکه تعیین می‌شود. هرچه این میزان بیشتر باشد، نرخ تورم بیشتر و در‌نتیجه ارزش توکن‌های موجود بیشتر خواهد شد. بر همین اساس، صاحبان توکن‌ها تشویق می‌شوند که توکن‌های بیشتری استیک کنند.جمع‌بندی
لایوپیر راه‌حلی برای انجام وظایف پردازش ویدئو به‌واسطه افراد مطمئن ارائه کرده است. پروژه‌های وب ۳ و شرکت‌ها با داشتن پروتکل ویدئو غیرمتمرکز می‌توانند از پرداخت کارمزدهای دل‌به‌خواه و گزاف پردازش تصویر و سانسور خودداری و در‌نتیجه، محتوای ویدئویی بهتری برای کاربران آماده کنند.