قراردادهای آتی یا معاملات فیوچرز (Futures) اصطلاحی است که معاملهگران بازار ارزهای دیجیتال بسیار با آن سروکار دارند. دنیای ارزهای دیجیتال اصطلاحهای خاصی دارد که از نگاه برخی از تازهکارها پیچیده بهنظر میرسد؛ اما با شناخت اصطلاحهای گفتهشده، آشنایی با این بازار راحتتر میشود.
در این مقاله از بلاگ تترلند، قراردادهای آتی در حوزه رمزارزها را معرفی میکنیم و نحوه عملکرد آنها را توضیح میدهیم؛ پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
معاملات آتی؛ محبوب سرمایهگذاران
معامله فیوچرز یکی از روشهای محبوب در بازار ارزهای دیجیتال است. بهکارگیری این قراردادها از سال ۲۰۱۷ در بازار ارزهای دیجیتال آغاز شد. بسیاری از صرافیها نیز به معاملهها یا قراردادهای آتی علاقه نشان میدهند.
تعریف معاملات فیوچرز
فیوچرز تریدینگ (Futures Trading) روشی برای قیمتگذاری یا اصطلاحاً سوداگری روی قیمت داراییها ازجمله ارزهای دیجیتال بدون داشتن مالکیت واقعی آنهاست. معاملات آتی ارز دیجیتال مانند فیوچرز سهام و کالا، به کاربران امکان میدهد تا بختشان را برای تعیین قیمت آینده رمزارزها امتحان کنند.
معاملات آتی ارز دیجیتال چگونه کار میکنند؟
قراردادهای فیوچرز بخشی از دستهبندی بزرگی از ابزارهای معاملاتی به نام مشتقات شامل قراردادهای CFD و آپشنها (قراردادهای دراختیار معامله) و سواپها (نوعی از قرارداد معاوضهای) هستند. این قراردادها برای بسیاری از کالاها مانند موادغذایی و نفت و فلزات رواج داشت. باوجوداین، قراردادهای یادشده برای فتح تمام بازارهای مالی ازجمله رمزارزها، از دلایل عملی و کاربردی خود هم فراتر رفتند.
اکثر قیمتهایی که در پورتالهای مالی ازجمله فیوچرز مشاهده میشود، غالباً تاریخ انقضا یا سررسید دارند. بهبیان بهتر، معامله آتی توافقی بین دو طرف برای خرید یا فروش داراییهایی مانند ارز دیجیتال در تاریخ و قیمتی ازپیشتعیینشده است. این قرارداد دارایی خاصی مانند کالا یا سهام یا رمزارز را ردیابی میکند. معامله فیوچرز اساسا نوعی بختآزمایی روی نوسانهای آتی قیمت است.
قراردادهای آتی در بیت کوین
اگر پیشبینی سرمایهگذار از حرکت قیمت بیت کوین افزایش قیمتش تا آخر ماه باشد، بازکردن پوزیشن لانگ (خرید) ازطریق خرید معامله آتی ارز دیجیتال با تاریخ سررسید یکماهه مناسب خواهد بود. اگر فکر میکنید قیمت بیت کوین کاهش خواهد یافت، پوزیشن شورت (فروش) بهتر است. در زمان تاریخ سررسید، دو طرف درگیر در معامله تسویه حساب خواهند کرد و قرارداد بسته خواهد شد.
انواع قراردادهای آتی ارز دیجیتال
چندین نوع معامله فیوچرز وجود دارد که تریدرهای ارز دیجیتال از آن استفاده میکنند:
قراردادهای فیوچرز استاندارد
معاملات آتی عادی تمام جنبههای قرارداد فیوچرز استاندارد از بازارهای سنتی مانند تاریخ انقضا و سررسید را دارند. شرکت CME Group واقع در شیکاگو و CBOE، اولین صرافی ترید اوراق آتی بودند که فیوچرز بیت کوین را در دسامبر۲۰۱۷ راهاندازی کردند. درواقع، این اتفاق یکی از دلایل عمده رشد قیمت بیت کوین به سقف تاریخی خود در آن زمان بود.
قرارداد آتی با تحویل فیزیکی
یکی دیگر از انواع معاملات آتی ارز دیجیتال دارای تاریخ انقضا، قرارداد آتی با تحویل فیزیکی است. این قراردادها را اولینبار صرافی بکت (Bakkt)، واحد زیرنظر اینترکانتیننتال اکسچنج (Intercontinental Exchange)، شرکت اصلی بورس سهام نیویورک (NYSE)، معرفی کرد. تنها تفاوت این نوع قرارداد با معاملات عادی فیوچرز، تحویل رمزارز طی فرایند تسویه است.
قراردادهای پرپچوال
قراردادهای پرپچوال و دائمی نوع دیگر معاملات آتی رمزارزها هستند. ازآنجاکه این نوع قرارداد تاریخ انقضا ندارد، سریعاً از صرافی بیتمکس (BitMEX) حذف شد؛ اما صرافیهای کریپتویی بزرگ دیگری ازجمله بایننس و بایبیت آن را بهکار گرفتند.
قرارداد دائمی فیوچرز در بایبیت
مکانیزم اصلی نزدیک نگهداشتن قیمت قراردادهای پرپچوال به قیمت اسپات، فاندینگ ریت است. تریدرها بسته به پوزیشن خود، در ساعات خاص کارمزدها را به یکدیگر پرداخت میکنند. تفاوت قیمت معامله آتی ارز دیجیتال با قیمت بازار اسپات، تعیینکننده طرف پرداختکننده کارمزد است. بنابراین، اگر فاندینگ ریت مثبت باشد، لانگها به شورتها کارمزد پرداخت میکنند و با منفیشدن آن، شورتها پرداختکننده کارمزد به لانگها خواهند بود.
معامله فیوچرز ارز دیجیتال برای چه کسانی مناسب است؟
هر فرد علاقهمند به ترید رمزارزها میتواند معامله قرارداد آتی را آغاز کند. این ابزار مالی خصوصاً برای کسانی مناسب است که خواهان درگیری بیشتر با ارزهای دیجیتال هستند؛ اما دیگر نگرانیهای نگهداری رمزارز در والت و تأمین امنیت آن را بهدنبال ندارد.
فیوچرز رمزارزها قابلیت اِعمال استراتژیهای مختلفی را نیز فعال میکند که پیادهسازی آن در بازار اسپات با همان میزان موفقیت امکانپذیر نیست. این استراتژیها شامل شورتکردن و اسکالپینگ (Scalping) هستند. در تعریف بازار اسپات، باید بگوییم زمینهای است که کاربران ابزارهای مالی را برای تحویل فوری بهصورت وجه نقد در آن معامله میکنند
جمعبندی
بازار فیوچرز بهلطف راحتی و ریسک اندک هکشدن درمقایسهبا بازار اسپات، تریدرهای نهادی و خُرد این بازار را ترجیح میدهند. قرارداد آتی همچنان محبوبتر از معاملات آپشن است. در قرارداد آپشن، خریدار اوراق اختیار معامله و نه الزام خرید دارایی مربوط به آن را به کاربر میدهد. این اوراق مشتقه به تریدرها اجازه میدهند تا پوششی را دربرابر ریسک نوسانهای قیمت ایجاد و گونههای جدید تریدینگ را تجربه کنند که سود بیشتری از معاملات عادی دارند.
پرسشهای متداول
قراردادهای آتی چیست؟
فیوچرز تریدینگ (Futures Trading) روشی برای قیمتگذاری یا در اصطلاح سوداگری روی قیمت داراییها ازجمله ارزهای دیجیتال، بدون داشتن مالکیت واقعی آنهاست.